Οι επιπτώσεις στην υγεία του καφέ είναι αμφιλεγόμενες. Ωστόσο παρά τα όσα μπορεί να ακούμε καθημερινά υπάρχουν και πολλά οφέλη από την κατανάλωση καφέ. Έχει υψηλή περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικά και συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο πολλών ασθενειών. Από την άλλη πλευρά η καφεΐνη ως διεγερτικό προκαλεί προβλήματα όπως διαταραχές ύπνου.
Ο καφές αποτελεί για πολλούς ανθρώπους μέρος της πρωινής ρουτίνας τους και είναι πολλοί εκείνοι που απολαμβάνουν ένα καφέ τόσο με το ξύπνημα όσο και κατά τη διάρκεια της ημέρας αφού εκτός από διεγερτικό προκαλεί και ένα αίσθημα ζεστασιάς και θαλπωρής. Όλοι μας έχουμε συνδέσει για τον ελληνικό καφέ με τον παππού και τη γιαγιά και απολαμβάνουμε να τον πίνουμε σερβιρισμένο με ένα λουκουμάκι ή ένα κουλουράκι. Εκτός αυτού είναι ένα πολύ οικονομικό ρόφημα που κοστίζει κάτω από 15 λεπτά ανά φλιτζάνι (σύμφωνα με το φυλλάδιο ΑΒ ο Παραδοσιακός κοστίζει 1,79/192γρ. και ο Λουμίδης 3,06/390γρ.). Μας κάνει όμως καλό η κατανάλωσή του;
Ας δούμε αναλυτικά αν ο καφές έχει θετικές ή αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία μας.
Στα θετικά:
1. Ο καφές περιέχει ορισμένα βασικά θρεπτικά συστατικά που βρίσκονται φυσικά στους κόκκους του και εξαιρετικά υψηλή περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικά. Ένα φλιτζάνι καφέ περιέχει:
- Βιταμίνη Β2 (ριβοφλαβίνη): 11% της Ημερήσιας Δόσης-
- Βιταμίνη Β5 (παντοθενικό οξύ): 6% της Η.Δ.
- Βιταμίνη Β1 (θειαμίνη): 2% της Η.Δ.
- Βιταμίνη Β3 (νιασίνη): 2% της Η.Δ.
- Φολικό: 1% της Η.Δ.
- Μαγγάνιο: 3% της Η.Δ.
- Κάλιο: 3% της Η.Δ.
- Μαγνήσιο: 2% της Η.Δ.
- Φώσφορος: 1% της Η.Δ.
2. Αλλά ο καφές αυτό που προσφέρει πραγματικά σε πληθώρα είναι τα αντιοξειδωτικά. Μάλιστα μπορεί να μας παρέχει περισσότερα αντιοξειδωτικά από το συνδυασμό φρούτων και λαχανικών που καταναλώνουμε καθημερινά.
3. Ο καφές περιέχει επίσης μια μικρή ποσότητα ορισμένων βιταμινών και ανόργανων συστατικών, τα οποία προστίθενται αν πίνετε πολλά φλιτζάνια την ημέρα.
4. Η κύρια δραστική ένωση στον καφέ είναι η διεγερτική καφεΐνη. Μπορεί να προκαλέσει βραχυπρόθεσμη αύξηση των επιπέδων ενέργειας, της λειτουργίας του εγκεφάλου, του μεταβολικού ρυθμού και της άσκησης.
5. Αρκετές μελέτες δείχνουν ότι όσοι πίνουν καφέ προφυλάσσονται από μια σειρά από ασθένειες. Έχουν πολύ χαμηλότερο κίνδυνο άνοιας, νόσου του Αλτσχάιμερ και νόσου του Πάρκινσον σε μεγάλη ηλικία ενώ παράλληλα εμφανίζουν σημαντικά χαμηλότερο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2, κίρρωσης του ήπατος και καρκίνου του ήπατος.
6. Κάποιες μελέτες δείχνουν επίσης ότι τα άτομα που πίνουν καφέ έχουν μικρότερο κίνδυνο κατάθλιψης και είναι πολύ λιγότερο πιθανό να αυτοκτονήσουν και άλλες ανεβάζουν τον μέσο όρο ζωής παρουσιάζουν στοιχεία για όσους πίνουν 4-5 φλιτζάνια την ημέρα!
Στα αρνητικά:
1. Η καφεΐνη μπορεί να έχει διάφορες αρνητικές επιπτώσεις, όπως το άγχος και ο διαταραγμένος ύπνος – αλλά αυτό εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το άτομο.
2. Η καφεΐνη είναι μια εθιστική ουσία. Μπορεί να οδηγήσει σε ανοχή αλλά και συμπτώματα στέρησης όπως πονοκεφάλους, κόπωση και ευερεθιστότητα.
3. Ο καφές παρασκευάζεται με εκχύλιση καφεΐνης από κόκκους καφέ χρησιμοποιώντας διαλύτες. Από την άλλη πλευρά ο decaf δεν έχει όλα τα ίδια οφέλη για την υγεία με τον κανονικό καφέ.
4. Ορισμένα ροφήματα καφέ σε καφετέριες περιέχουν εκατοντάδες θερμίδες και πολλή ζάχαρη. Αυτά τα ροφήματα είναι ανθυγιεινά ιδιαίτερα εάν καταναλώνονται τακτικά ή σε καθημερινή βάση.
Ειδικές κατηγορίες:
- Μερικά άτομα – ειδικά οι έγκυες γυναίκες – πρέπει σίγουρα να αποφεύγουν ή να περιορίζουν αρκετά την κατανάλωση καφέ.
- Άτομα με προβλήματα άγχους, υψηλή αρτηριακή πίεση ή αϋπνία μπορεί επίσης να θέλουν να μειώσουν την πρόσληψή τους για λίγο για να δουν αν βοηθά.
- Υπάρχουν επίσης μελέτες που δείχνουν ότι οι άνθρωποι που μεταβολίζουν την καφεΐνη έχουν αργά αυξημένο κίνδυνο καρδιακών προσβολών από την κατανάλωση καφέ.
- Επιπλέον, ορισμένοι ανησυχούν ότι η κατανάλωση καφέ μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου με την πάροδο του χρόνου στην πραγματικότητα όμως οι περισσότερες μελέτες δείχνουν ότι η πρόσληψη καφέ δεν έχει καμία επίδραση στον κίνδυνο καρκίνου ή μπορεί ακόμη και να τον μειώσει.
Καταλήγοντας μπορούμε να πούμε ότι παρότι ο καφές έχει δαιμονοποιηθεί στο παρελθόν είναι πιθανό να έχει ευεργετικές ιδιότητες για τον άνθρωπο που σχετίζονται όμως με την ποσότητα και τον τρόπο κατανάλωσής του στην καθημερινότητα. Έτσι αν ανήκετε στους λάτρεις του ροφήματος μπορείτε να συνεχίσετε να τον καταναλώνετε με μέτρο και περιορίζοντας την προσθήκη ζάχαρης, ενώ από την άλλη αν δεν πίνετε καφέ μπορείτε απλά να απολαύσετε κάποιο αντίστοιχο ρόφημα όπως είναι το πράσινο τσάι.