Η ανάπτυξη της συζήτησης για το ευρωπαϊκό ομόλογο και οι δώδεκα εθνικές προτεραιότητες για την πράσινη οικονομία, την ενέργεια, την βιοκλιματική πολιτική, την κυκλική οικονομία, την κλιματική αλλαγή, συνιστούν ολοκληρωμένες, στοχευμένες προτεραιότητες με ισχυρό νεωτεριστικό πρόσημο, για την ΕΕ και για την Ελλάδα.
Δέκα χρόνια πριν, με την Ευρώπη αντιμέτωπη με την παγκόσμια οικονομική κρίση, με την ΕΕ, τα κράτη-μέλη, τα θεσμικά στοιχεία της να μην διαθέτουν τον κατάλληλο οικονομικό και πολιτικό μηχανισμό, φάνηκε η αναγκαιότητα η ΕΕ να διαμορφώσει ένα πλαίσιο για την αντιμετώπιση αντίστοιχων κρίσεων, η αναγκαιότητα να μετακινηθεί προς το πεδίο της εμβάθυνσης του πυρήνα της, αφήνοντας τους χαμηλούς διακυβερνητικούς συντελεστές ενοποίησης.
Με την ΕΕ να κάνει τα πρώτα βήματα στην κατεύθυνση της οικονομικής ένωσης της και της Τραπεζικής Ένωσης, o τότε πρόεδρος του Eurogroup Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και ο Υπουργός Οικονομικών της Ιταλίας Τζούλιο Τρεμόντι, προτείνουν σε κοινό άρθρο τους, τα αναγκαία βήματα για την δημιουργία ευρωομολόγων, ανοίγοντας τον δρόμο για μια συζήτηση πάνω σε νέους τρόπους και εργαλεία άσκησης κοινοτικής πολιτικής.
Ο κοινοτικός μηχανισμός για την πρώτη κοινή έκδοση χρέους της ΕΕ, συνιστά μια εξέλιξη ομοσπονδιακής κατεύθυνσης του ενοποιητικού εγχειρήματος. Παρά την εμπλοκή που εκδηλώθηκε από το Γερμανικό Συνταγματικό Δικαστήριο, η ΕΕ έδειξε αποφασιστικότητα για να προωθήσει ένα πλαίσιο πολιτικής με εμφανή υπερεθνικά, ομοσπονδιακά χαρακτηριστικά.
Και στην κατεύθυνση αυτή, κινείται η επικύρωση από τα 27 εθνικά κοινοβούλια των κρατών-μελών της ΕΕ, η Απόφαση Ιδίων Πόρων, μια νομοθετική πρωτοβουλία που οδηγεί σε αύξηση των εγγυήσεων των κρατών-μελών στον προϋπολογισμό της ΕΕ, από το 1,4% του ΑΕΠ στο 2%, με στόχο την μείωση του κόστους δανεισμού.
Η ΕΕ γίνεται και ένα κέντρο αναφοράς στην παγκόσμια αγορά ομολόγων, ποσά που θα χρησιμοποιούνται ως άντληση πόρων με ανταγωνιστικό πολιτικό μηχανισμό, εμβαθύνοντας παράλληλα τον ρόλο της ΟΝΕ και του ευρώ στο παγκόσμιο περιβάλλον.
Στις αποφάσεις της ΕΕ, αποτυπώθηκαν διαχρονικά πολλές απόψεις τόσο των υπερασπιστών της ενωσιακής αντίληψης, του ομοσπονδιακού προσδιορισμού ως εξελικτικό στοιχείο της ενοποιητικής διαδικασίας, όσο και των εκφραστών της διακυβερνητικής λογικής, του εθνοκεντρικού στοιχείου, αλλά και των συνασπισμένων αρνητών της Ευρωπαϊκής Ιδέας. Γυρίζοντας το ρολόι της Ιστορίας πίσω, οι επώδυνες ευρωπαϊκές αποφάσεις για να στηριχθεί η χώρα μας μέσα στην ευρωζώνη, το καλοκαίρι του 2015, αντανακλούν τον βασικό πυρήνα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Και μαζί με την χώρα, αφού στο εσωτερικό υποχώρησαν ή εξοβελίστηκαν οι φωνές της εθνικής οπισθοχώρησης, της επιστροφής στην δραχμή, εκτός χώρας τιθασεύτηκαν οι φωνές που θα ήθελαν την Ελλάδα να αυτοαναιρεί την ευρωπαϊκή της διαδρομή, στηρίχθηκε έτσι και η Ευρώπη. Όσα διαμορφώθηκαν τότε, είναι από τα παραδείγματα που αξίζει οι ευρωπαϊκοί λαοί να τα θυμόμαστε.
Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης με τα κεφάλαια του, τα Εθνικά Σχέδια Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, δημιουργούν ένα πεδίο ανταγωνιστικότητας, αλλά και ώθησης της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης ενισχύει το κοινοτικό περιβάλλον για την οικονομική και κοινωνική συνοχή, διασφαλίζοντας βιώσιμο ρυθμό οικονομικής ανάκαμψης, σε συνδυασμό με αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. Για την αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης, το Εθνικό σκέλος του, είναι μια μοναδική ευκαιρία, μια μοναδική πρόκληση να αξιοποιήσουμε πόρους, χωρίς τα βαρίδια και τις ελλειμματικές καταστάσεις του παρελθόντος, τον τρόπο που αξιοποιήσαμε προγράμματα και πόρους που εισέρρευσαν στην χώρα σε όλα τα χρόνια μετά την ένταξη στην τότε ΕΟΚ.
Στο ελληνικό πολιτικό σύστημα, τα δημοκρατικά, φιλοευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα, οφείλουν να επιβεβαιώνουν με σταθερότητα και σαφήνεια την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας, για την οποία εργάστηκαν τα τελευταία 40 χρόνια κυβερνητικά σχήματα με διαφορετικές πολιτικές αναφορές. Η συμμετοχή μας στην Ενωμένη Ευρώπη θωράκισε το δημοκρατικό μας πολίτευμα, ενίσχυσε την ελληνική κοινωνία, δημιουργώντας υψηλό βιοτικό επίπεδο, ενισχύοντας την οικονομική και κοινωνική συνοχή, ακόμα και εν μέσω ισχυρών κρίσεων. Χάθηκαν όμως ευκαιρίες και πόροι, στην κατεύθυνση των πελατειακών σχέσεων, ότι συνέβη στον πρωτογενή τομέα, είναι ενδεικτικό του πως εγκλωβίσθηκε η χώρα σε ελλείμματα χρεών και πολιτικής.
Στις τέσσερις αυτές δεκαετίες, η Ελλάδα έχει την δική της ουσιαστική συμμετοχή στις κοινοτικές εξελίξεις, χαράσσοντας την ευρωπαϊκή της προοπτική μαζί με άλλες χώρες, στην ενίσχυση των χρηματοδοτικών μηχανισμών και πόρων για την οικονομική και κοινωνική συνοχή, στις επι μέρους διαρθρωτικές πολιτικές. Από τα ΜΟΠ της 10ετίας του ’80, το Ταμείο Συνοχής στις αρχές της 10ετίας του ’90 και την Συνθήκη του Μάαστριχτ, έως και την ισχυρή θέση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης για την χρηματοδότηση από τους πόρους του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης.
Με την απειλή του λαϊκισμού να είναι εμφανής σε όλη την Ευρώπη, οι προκλήσεις που έχουμε να αντιμετωπίσουμε, από την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, την μεταναστευτική κρίση, το δημογραφικό ζήτημα, πρέπει να αντιμετωπισθούν ευρωπαϊκά. Επτά δεκαετίες ευρωπαϊκής συμπόρευσης, ειρήνης και ανάπτυξης, από την ημέρα που Γαλλία και Γερμανία πρότειναν την από κοινού διαχείριση άνθρακα και χάλυβα, περνώντας από διαμάχες εκατονταετιών, στο ιστορικό επίτευγμα της συμφιλίωσης, οικοδομώντας την ευρωπαϊκή ενότητα.
Στο μεγαλύτερο επίτευγμα σε παγκόσμιο επίπεδο, μιας εθελούσιας παραχώρησης εθνική κυριαρχίας, χρειάζεται ένα νέο ευρωπαϊκό ξεκίνημα, ένας νέος πολιτικός οραματισμός, με ενισχυμένη και αναβαθμισμένη του τεράστιας σημασίας έργου της κοινοβουλευτικής, νομοθετικής εκπροσώπησης της ΕΕ.
Γιατί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπως συνέβη το 1984 με το Σχέδιο του Αλτιέρο Σπινέλι για την ενδυνάμωση των Κοινοτικών Συνθηκών και την πρόταση για μια ομοσπονδιακή ευρωπαϊκή ένωση, από την δράση των ευρωβουλευτών, τους εκπροσώπους των Ευρωπαίων Πολιτών, μπορούν να δημιουργηθούν οι αναγκαίες συνθέσεις και συναινέσεις διαλόγου για το Κοινό Ευρωπαϊκό Μέλλον. Υπερεθνικές και διακομματικές αναζητήσεις και συνθέσεις, απέναντι πολλές φορές στον εθνικό εγωισμό της διακυβερνητικής στασιμότητας των εθνικών κυβερνήσεων.
- Ο Γιώργος Α. Ζερβάκης, είναι εκπρόσωπος των Ευρωπαίων Φεντεραλιστών Κρήτης
