Τρίμηνη παράταση, ήτοι έως την 31η Δεκεμβρίου 2023, προτίθεται να δώσει η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) στην προθεσμία που λήγει στις 30 Σεπτεμβρίου για την κατά παρέκκλιση δόμηση σε μικρά εκτός σχεδίου οικόπεδα.
Όπως αναφέρει στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» ανώτατο στέλεχος του υπουργείου, άμεσα θα προωθηθεί σχετική ρύθμιση που θα δίνει μια τελευταία ευκαιρία για την έκδοση οικοδομικής άδειας ή προέγκριση οικοδομικής άδειας σε ιδιοκτήτες εκτός σχεδίου οικοπέδων, μικρότερων των 4.000 τ.μ. (δηλαδή των 750 τ.μ., των 1.200 τ.μ. και των 2.000 τ.μ.).
Αφορά περισσότερους από 11 χιλιάδες ιδιοκτήτες σε όλη τη χώρα (η πλειονότητα από τα νησιά του Ιονίου και την Κρήτη), οι οποίοι είχαν προλάβει έως τις 9 Δεκεμβρίου 2022 (οπότε καταργήθηκε το δικαίωμα κατοχύρωσης της χρήσης των παρεκκλίσεων), να υποβάλλουν αίτηση για έκδοση βεβαίωσης όρων δόμησης. Ωστόσο, για να διασφαλίσουν το δικαίωμα της κατά παρέκκλιση δόμησης, σε εκτός σχεδίου οικόπεδα μικρότερα των τεσσάρων στρεμμάτων, έχουν περιθώριο έως τις 30 Σεπτεμβρίου να υποβάλλουν πλήρη φάκελο στις κατά τόπους Υπηρεσίες Δόμησης προκειμένου να προχωρήσουν στην έκδοση ή προέγκριση της οικοδομικής άδειας. Η ισχύς της προέγκρισης είναι ενός έτους και έως τη λήξη της πρέπει να έχει εκδοθεί η οικοδομική άδεια, η οποία ισχύει για τέσσερα χρόνια.
Ωστόσο, η συλλογή, υποβολή και έλεγχος των απαραίτητων δικαιολογητικών και εγγράφων αποδείχθηκε δύσκολη υπόθεση, λόγω της αναβλητικότητας των πολιτών, του φόρτου εργασίας μηχανικών, σε συνδυασμό με την υποστελέχωση των πολεοδομιών. Για αυτό το ΥΠΕΝ αναμένεται να δώσει μια τελευταία τρίμηνη παράταση ώστε οι ιδιοκτήτες μικρών εκτός σχεδίου οικοπέδων να μην χάσουν την ευκαιρία δόμησης.
Τα οικόπεδα εντός ζώνης
Ειδικότερα, αφορά οικόπεδα εντός ζώνης 500 μέτρων από τα όρια σχεδίων πόλεων και οικισμών, υπό την προϋπόθεση ότι τα οικόπεδα είχαν δημιουργηθεί πριν από τον Απρίλιο του 1977 και όσα είχαν πρόσωπο σε χαρακτηρισμένους δρόμους (εθνικούς, επαρχιακούς, διεθνείς, κοινοτικούς), όπως και εκείνα των 750 τετραγωνικών, εφόσον το οικόπεδο είχε δημιουργηθεί πριν από τον Νοέμβριο του 1962 και των 1.200 τετραγωνικών εάν είχαν δημιουργηθεί πριν από τον Σεπτέμβριο του 1964 ή, αν ήταν τουλάχιστον 2 στρέμματα, έπρεπε να είχαν δημιουργηθεί πριν από τον Οκτώβριο του 1978. Χιλιάδες κατά παρέκκλιση οικόπεδα, για τα οποία δεν είχε υποβληθεί αίτηση έως τις 9 Δεκεμβρίου 2022 έχουν πλέον χάσει το δικαίωμα δόμησης.
Έρχεται μεταβατική διάταξη για τα εκτός σχεδίου
Εντός του Σεπτεμβρίου εκτιμάται ότι θα είναι έτοιμη και η ρύθμιση για τα εκτός σχεδίου οικόπεδα άνω των 4.000 τ.μ., δίχως πρόσωπο σε πολεοδομικά αναγνωρισμένη οδό. Όπως είχε γράψει στις 8 Αυγούστου ο «Οικονομικός Ταχυδρόμος», σχεδιάζεται να προωθηθεί, κατ΄ εξαίρεση, η αναγνώριση ως «κοινόχρηστου» του οδικού δικτύου που αποτυπώνεται στις αεροφωτογραφίες της 27ης Ιουλίου του 1977 προκειμένου να αποκτήσουν δυνατότητα δόμησης οικόπεδα που έχουν πρόσωπο σε αυτές τις οδούς. Ο χαρακτηρισμός μιας οδού ως κοινόχρηστης αποτελεί προϋπόθεση για τη δόμηση σε εκτός σχεδίου περιοχές.
Όσον αφορά στα εκτός σχεδίου οικόπεδα τα οποία είχαν δημιουργηθεί (π.χ. μέσω κατατμήσεων) από τις 31.5.1985 έως και τις 31.12.2003 πιθανώς θα τεθούν προϋποθέσεις για τη δόμησή τους δίχως πρόσωπο σε κοινόχρηστο δρόμο. Από το 2003 κι έπειτα, ο νόμος 3212/2003 θέτει ως προϋπόθεση τα τέσσερα στρέμματα και «πρόσωπο» 25 μέτρων σε αναγνωρισμένη οδό για δόμηση σε εκτός σχεδίου οικόπεδα.
Σε κάθε περίπτωση, όλες οι ρυθμίσεις για την εκτός σχεδίου δόμηση θα είναι μεταβατικές έως ότου γίνει η αναγνώριση οδών με ειδικές μελέτες και έως την ολοκλήρωση του νέου πολεοδομικού σχεδιασμού, μέσω των 227 Τοπικών και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων, ο οποίος υλοποιείται με χρηματοδότηση 400 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί το 2026.
