Μεσομακροπρόθεσμος σχεδιασμός.
Το Επιμελητήριο Ρεθύμνης, σε εκτέλεση ληφθείσας σχετικής απόφασης του Διοικητικού του Συμβουλίου κατά τη συνεδρίαση της 30ης Σεπτεμβρίου 2020, απέστειλε σήμερα (2-10-2020) έγγραφο με αποδέκτες τους Υπουργούς Οικονομικών, κ. Χρήστο Σταϊκούρα, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κ. Άδωνι Γεωργιάδη, Επικρατείας, κ. Γεώργ. Γεραπετρίτη και τον Αναπληρωτή Υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κ. Νίκο Παπαθανάση.
Στο έγγραφο αυτό, μεταξύ άλλων, αναφέρεται ότι τα περισσότερα μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων, λόγω της πανδημίας του Covid-19, που έχουν, έως τώρα, ληφθεί ή εξαγγελθεί από την Κυβέρνηση, παρά τις όποιες αστοχίες ή χρονοκαθυστερήσεις, σαφέστατα κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση. Όμως πολλά από αυτά, (πχ. Επιστρεπτέα Προκαταβολή, Πρόγραμμα «Γέφυρα» κ.α.), δεν θεωρούνται από μόνα τους επαρκή για να αντιστρέψουν την υφιστάμενη ύφεση, η οποία αναμένεται να βαθύνει στους επόμενους μήνες. Το Διοικητικό Συμβούλιο του Επιμελητηρίου Ρεθύμνης θεωρεί ότι απαιτείται ένας κυβερνητικός σχεδιασμός μεσομακροπόθεσμου ορίζοντα και όχι απλώς, η λήψη θετικών μεν, αποσπασματικών, όμως, και προσωρινού χαρακτήρα μέτρων. Το ζητούμενο τελικά είναι ένα πλέγμα μέτρων που θα διασφαλίζουν σε πρώτο χρόνο την επιβίωση της πλειονότητας μικρών επιχειρήσεων και θέσεων εργασίας του ιδιωτικού τομέα που απειλούνται, αλλά και υλοποίηση πρόσθετων, μόνιμων πολιτικών που θα δίνουν προοπτική στην υγιή επιχειρηματικότητα και την απασχόληση των ανθρώπων.
Αναλυτικά, το έγγραφο του Επιμελητηρίου, έχει ως εξής:
«Κύριοι Υπουργοί,
Το Διοικητικό Συμβούλιο του Επιμελητηρίου μας, κατά τη διάρκεια της πολύωρης συνεδρίασής του η οποία πραγματοποιήθηκε στις 30/9/2020, επικέντρωσε το ενδιαφέρον του κυρίως στην επαναξιολόγηση των έως και σήμερα αρνητικών επιπτώσεων στην τοπική οικονομία, εξαιτίας της πρόσφατης πανδημίας του νέου κορωνοϊού Covid-19.
Κοινή διαπίστωση των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου είναι ότι η ύφεση που βιώνει και δυστυχώς αναμένεται να βιώσει εντονότερα το χειμώνα η Ρεθεμνιώτικη οικονομία, απειλεί τη βιωσιμότητα εκατοντάδων τοπικών επιχειρήσεων και θέτει σε κίνδυνο μεγάλο αριθμό θέσεων εργασίας. Δυστυχώς, φέτος, ακόμα και το αναγκαίο άνοιγμα του τουρισμού, δεν κατάφερε να τονώσει το οικονομικό κλίμα, αφού σε τοπικό επίπεδο προβλέπεται μείωση των τουριστικών εσόδων σε ποσοστό έως και 80%. Οι επιχειρήσεις της ξενοδοχείας, οι οποίες με την συνεισφορά τους κράτησαν όρθια την οικονομία της χώρας μας την τελευταία δεκαετία, είναι αυτές που χτυπιούνται σφοδρότερα τώρα. Αυτό το γεγονός προφανώς συμπαρασύρει και άλλες τουριστικές επιχειρήσεις, όπως τα τουριστικά γραφεία και λεωφορεία, εστίαση, και όλο το πλέγμα των σχετικών δραστηριοτήτων όπου εν τέλει επηρεάζει όλους μας.
Τα περισσότερα μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων που έχουν έως τώρα ληφθεί ή εξαγγελθεί από την Κυβέρνηση, παρά τις όποιες τυχόν αστοχίες ή καθυστερήσεις, σαφέστατα κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση. Όμως πολλά από αυτά, (πχ. Επιστρεπτέα Προκαταβολή, Πρόγραμμα «Γέφυρα» κ.α.), δεν θεωρούνται από μόνα τους επαρκή για να αντιστρέψουν την υφιστάμενη ύφεση , οποία όπως αναφέραμε θα βαθύνει τους επόμενους μήνες. Αυτό αποτελεί απόρροια τόσο του, εκ των πραγμάτων έκτακτου και περιορισμένου χρονικά χαρακτήρα τους, όσο και του σχετικά περιορισμένου χρηματοδοτικού τους μεγέθους σε σχέση με τις τεράστιες υφιστάμενες ανάγκες της Ελλ. Οικονομίας.
Τα παραπάνω, συνδυαζόμενα με τις δυσμενείς προβλέψεις της γνωστής έκθεσης Πισσαρίδη για το μέλλον των μικρομεσαίων επιχειρήσεων της Χώρας, καθιστούν αδήριτη την ανάγκη λήψης μεσομακροπρόθεσμων αναπτυξιακών μέτρων, αφενός για την επιβίωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων για τη διατήρηση του κοινωνικού ιστού και αφετέρου, ειδικότερα για το Ρέθυμνο, λήψης πάγιων, δομικών μέτρων ως προς τον εμπλουτισμό και διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος και την ισόρροπη ανάπτυξη των λοιπών κλάδων της οικονομίας, εκτός του τουρισμού .
Σε κάθε περίπτωση, η μετά Covid-19 εποχή αναμένεται να επιφέρει απρόσμενες και μόνιμες αλλαγές στην παγκόσμια οικονομία. Οι αλλαγές αφορούν στα καταναλωτικά πρότυπα, τον τρόπο εργασίας, τον τουρισμό, την παραγωγική διαδικασία κλπ.
Θεωρούμε συνεπώς ότι θα πρέπει σύντομα να αποκρυσταλλωθεί πλήρως, σε θεσμικό επίπεδο, το ποια θα πρέπει να είναι η επιθυμητή μορφή της ελληνικής Οικονομίας την επόμενη ημέρα. Είναι δεδομένο το ότι όσο νωρίτερα υλοποιηθεί αυτός ο σχεδιασμός, τόσο ταχύτερα θα κινητοποιηθούν οι επιμέρους τομείς και κλάδοι της επιχειρηματικότητας οι οποίοι και θα είναι οι ιμάντες μεταφοράς του νέου προτύπου στην πράξη. Έφτασε η ώρα για ριζικό μετασχηματισμό του μοντέλου της ελληνικής επιχειρηματικότητας.
Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι σε τοπικό επίπεδο, ο επανασχεδιασμός αυτός θα πρέπει να κατευθυνθεί σε σημαντική αύξηση σε ότι αφορά τις χρηματοδοτήσεις για την ενίσχυση της ψηφιακής προσαρμογής των επιχειρήσεων της Περιφέρειας Κρήτης, στα πρότυπα του πρόσφατου προγράμματος για την Ψηφιακή Προσαρμογή των επιχειρήσεων, μέσα από την αντίστοιχη δράση του RisCrete. Αυτή η εστίαση θα μπορούσε να επεκταθεί με την προκήρυξη πολλών άλλων σχετικών δράσεων. Είναι επίσης προφανές ότι ειδικά στην Κρήτη, θα πρέπει να υποστηριχθεί η ενίσχυση της αλυσίδας αξίας μεταξύ παραγωγής, μεταποίησης και εμπορίου. Αυτό προϋποθέτει την χρηματοδότηση της εκπόνησης τοπικών σχεδίων ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας και της δημιουργίας αλυσίδων αξίας (buy local) για την υποστήριξη της εγχώριας παραγωγής και τη σύνδεση της με τον καταναλωτή.
Κρίνεται επίσης αναγκαίο να σχεδιαστούν κεντρικά, αντίστοιχες με τη πρόσφατη Δράση «Ενίσχυση Μικρών και Πολύ Μικρών Επιχειρήσεων που επλήγησαν από την πανδημία Covid-19 στην Περιφέρεια Κρήτης» η οποία θα στηρίξει τις επιχειρήσεις της Περιφέρειας Κρήτης που αντιμετωπίζουν ανεπάρκεια ρευστότητας με συνολικό προϋπολογισμός δημόσια δαπάνης που ανέρχεται σε 50.000.000 Ευρώ. Είναι κρίσιμης σημασίας το να προκηρυχθούν αντίστοιχες δράσεις χρηματοδοτικής στήριξης για τους αυτοαπασχολούμενους, τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις για την μερική κάλυψη τρεχουσών υποχρεώσεων τους. Είναι τέλος σημαντικό η επιλογή των ωφελούμενων πληττόμενων επιχειρήσεων να προβλέπεται όχι οριζόντια (μέσω σχετικών ΚΑΔ) αλλά βάσει συγκριτικών στοιχείων του κύκλου εργασιών τους σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Επίσης κεφαλαιώδους σημασίας είναι η θεσμοθέτηση ακατάσχετου επιχειρηματικού λογαριασμού (που θα συνδεθεί με τα αντίστοιχα POS) και θα τροφοδοτεί κάποιες, βασικές ως προς την συνέχεια της λειτουργία της, υποχρεώσεις της εκάστοτε επιχείρησης.
Συμπερασματικά, το Διοικητικό Συμβούλιο θεωρεί ότι απαιτείται ένας κυβερνητικός σχεδιασμός μεσομακροπόθεσμου ορίζοντα και όχι απλώς, η λήψη θετικών μεν, αποσπασματικών, όμως, και προσωρινού χαρακτήρα μέτρων. Το ζητούμενο τελικά θα πρέπει να είναι ένα πλέγμα μέτρων που θα διασφαλίζουν σε πρώτο χρόνο την επιβίωση της πλειονότητας των μικρών επιχειρήσεων και θέσεων εργασίας του ιδιωτικού τομέα που απειλούνται, αλλά και την υλοποίηση πρόσθετων, μόνιμων πολιτικών που θα δίνουν προοπτική στην υγιή επιχειρηματικότητα και την απασχόληση των ανθρώπων του τόπου μας. Η οικονομική και υγειονομική κρίση ως συνέπεια της πανδημίας, θα μπορούσε υπό προϋποθέσεις να μετατραπεί σε ευκαιρία εξάλειψης χρόνιων παθογενειών και πραγματοποίησης καταλυτικών αλλαγών, τόσο για το Ελληνικό οικονομικό μοντέλο συνολικά, όσο και ως προς τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας της κάθε επιμέρους επιχείρησης μας, σε ένα ουσιαστικά βιώσιμο υπόδειγμα.
Σε κάθε περίπτωση θεωρούμε και εμείς δεδομένο ότι η διασφάλιση της δημόσιας Υγείας πρέπει να αποτελεί για όλους την πρώτη προτεραιότητα. Σε ότι μας αφορά κατά τα λοιπά, είμαστε έτοιμοι να συνδράμουμε με εξειδικευμένες προτάσεις στον σχεδιασμό της στρατηγικής για το μέλλον των νησιωτικών περιφερειών μας, μέσα από ένα διαφορετικό και ανθεκτικότερο μοντέλο τουριστικής και συνολικά παραγωγικής ανάπτυξης».
