Σήμερα το μεσημέρι τα Ιταλικά ΜΜΕ μετέφεραν την είδηση του θανάτου του Gino Strada. Μια είδηση κεραυνοβόλα εν μέσω μιας ήδη ανθρωπιστικά ταραγμένης περιόδου για την Ιταλία και για τους πιο αδύναμους γενικότερα.
Ο θάνατος του Gino Strada, από τότε που ανακοινώθηκε το μεσημέρι της Παρασκευής 13 Αυγούστου 2021, έχει προκαλέσει θλίψη σε όλους εκείνους που γνώριζαν το ανθρωπιστικό του έργο: πάντα στο πλάι των ασθενέστερων, στις περιοχές που περισσότερο πληγώθηκαν από βίαιους πολέμους. Τα μηνύματα αγάπης στα Κοινωνικά Μέσα από πολιτικούς και απλό κόσμο είναι κυρίως στενοχώριας για τον χαμό ενός ανθρώπου που βοήθησε τους αδύναμους εν μέσω δύσκολων συγκυριών.
Ο Gino Strada, 73 χρονών, ήταν χειρουργός με καταγωγή από το Sesto San Giovanni, στην επαρχία του Μιλάνου. Η εθελοντική, φιλανθρωπική του κλίση τον έφερε από το 1988 να εργάζεται στην βοήθεια τραυματιών πολέμου. Την περίοδο 1989-1994 συνεργάστηκε με τη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού σε διάφορες εμπόλεμες ζώνες, όπως Πακιστάν, Σομαλία, Αιθιοπία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη και Αφγανιστάν.
Το 1994 ίδρυσε την ανθρωπιστική ΜΚΟ Emergency, με σκοπό να εφαρμόσει την εμπειρία του σε επείγουσες χειρουργικές επεμβάσεις προς βοήθεια τραυματιών πολέμου. Με τη σύζυγό του Teresa Sarti και μερικούς συναδέλφους και φίλους ίδρυσε την ΜΚΟ για να προσφέρει υψηλής ποιότητας και δωρεάν χειρουργική και ιατρική περίθαλψη στα θύματα πολέμων, ναρκών ξηράς και φτώχειας. Η Emergency, μέσα στα 25 χρόνια δράσης της, κατάφερε να δημιουργήσει νοσοκομεία και θέσεις πρώτων βοηθειών σε 18 χώρες.
Το 2006 η Emergency αναγνωρίστηκε ως εταίρος των Ηνωμένων Εθνών και από το 2018 έγινε επίσημος εταίρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Πολιτικής Προστασίας και Ανθρωπιστικής Βοήθειας.
Σημειωτέον, ο Gino Strada υπήρξε νικητής του βραβείου Right Livelihood Award 2015, «το εναλλακτικό βραβείο Νόμπελ», όπως έγραφε και στο Twitter του. Στο λογαριασμό του επίσης έγραψε «Ο πόλεμος δεν μπορεί να εξανθρωπιστεί, μπορεί μόνο να καταργηθεί», γνωστή πρόταση του Albert Einstein.
Εκτός από φιλάνθρωπος και αλτρουιστής, ο Gino Strada υπήρξε και σύμβολο αφίμωτου λόγου: δεν μασούσε ποτέ τα λόγια του και δεν δίστασε να ασκήσει κριτική προς οποιαδήποτε κατεύθυνση θεωρούσε σωστό. Γι’ αυτό και επέλεξα λίγα αποσπάσματα ανάμεσα στα πολλαπλά επεισόδια και δηλώσεις του.
Όπως υπενθυμίζει σήμερα η Ιταλική εφημερίδα Open, κατά την διάρκεια της απονομής του Right Livelihood Award 2015, ο ίδιος ο Strada δήλωσε: «Ο πόλεμος, όπως και οι θανατηφόρες ασθένειες, πρέπει να προληφθούν και να αντιμετωπιστούν: πρέπει να καταργηθεί».
Το 2016, στο συνέδριο “Why war?” στο Royal College of Surgeons του Λονδίνου, ο Strada δήλωσε «Δεν είμαι ειρηνιστής, είμαι απλώς ενάντια στον πόλεμο». Μια πρόταση που έγινε το σύμβολό του από εκείνη τη στιγμή.
Στο Ιταλικό Φεστιβάλ Επιστήμης και Φιλοσοφίας του 2018 ο Strada μίλησε για τα συγκλονισμένα από τον πόλεμο πρόσωπα που είχε αντικρίσει στη ζωή του:
«Ο πόλεμος αρέσει στους πολιτικούς που δεν τον γνωρίζουν. Σε όσους ψηφίζουν ώστε η Ιταλία να εισβάλει στο Αφγανιστάν, χωρίς να μπορούν να το εντοπίσουν στο χάρτη. Ο πόλεμος αρέσει σε εκείνους με οικονομικά συμφέροντα, που μένουν μακριά από τους πολέμους. Όσοι τον γνωρίζουν σχηματίζουν μια ιδέα πολύ γρήγορα. Δεν είμαι τόσο έξυπνος, μου πήρε μερικά χρόνια για να καταλάβω ότι δεν έχει σημασία αν θα γίνει άλλος πόλεμος. Είτε είναι κατά της τρομοκρατίας, είτε για τη δημοκρατία είτε για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Κάθε πόλεμος έχει ένα σταθερό στοιχείο: το 90% των θυμάτων είναι άμαχοι, άνθρωποι που δεν έχουν κρατήσει ποτέ τουφέκι. Που δεν ξέρει καν γιατί τους χτυπά μια βόμβα στο κεφάλι τους. Οι πόλεμοι κηρύσσονται από τους πλούσιους και τους ισχυρούς, οι οποίοι στη συνέχεια στέλνουν τα παιδιά των φτωχών να πεθάνουν».
Σε συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στην εφημερίδα Corriere della Sera, ερωτώμενος για μια αξέχαστη περίπτωση ασθενούς, ο Strada είχε τότε δηλώσει: «Ένα μικρό αγόρι, ο Σοράν, εγχειρισμένος στο Ιράκ. Μια νάρκη του είχε ακρωτηριάσει το πόδι. Πριν από μερικά χρόνια ήρθε να με δει. Είναι δικηγόρος».
Πιο πρόσφατα, τον Νοέμβριο του 2020, το όνομα του Strada πιθανολογήθηκε ως νέο υπεύθυνο για την κατάσταση έκτακτης ανάγκης Covid στην περιφέρεια Καλαβρία, κάτι που πράγματι επιβεβαιώθηκε δημόσια από τον τότε πρωθυπουργό, Τζουζέπε Κόντε. Ωστόσο ο Strada απάντησε σε ανάρτησή του στο Facebook ότι δεν είχε λάβει ποτέ επίσημη πρόταση, λέγοντας χαρακτηριστικά:
«Δεν είμαι διαθέσιμος για να είμαι υποψήφιο πρόσωπο και ούτε για να εκπροσωπήσω ένα πολιτικό κόμμα, αλλά θα έβαζα την εμπειρία μου στη διαθεσιμότητα μόνο αν υπήρχαν η θέληση και οι προϋποθέσεις για μια πραγματική αλλαγή».
Συμπτωματικά, σήμερα στην εφημερίδα La Stampa δημοσιεύθηκε το τελευταίο του άρθρο με τίτλο «Έτσι είδα την Καμπούλ να πεθαίνει», το οποίο ασχολείται με την κρίση που αυτές τις μέρες ζει το Αφγανιστάν, χώρα που ο ίδιος γνώριζε πολύ καλά και κάτω από τις δυσκολότερες συνθήκες. Για την εν λόγω κατάσταση, ο ίδιος έγραψε «Αυτή η κατάσταση δεν με εκπλήσσει. Ο πόλεμος στο Αφγανιστάν ήταν – ούτε λίγο, ούτε πολύ – ένας πόλεμος επιθετικότητας που ξεκίνησε μετά την επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου, από τις Ηνωμένες Πολιτείες τις οποίες ακολούθησαν όλες οι δυτικές χώρες». Ένα σχόλιο που αναδεικνύει το ξεκάθαρο, καυστικό και «αφιλτράριστο» στυλ του.
Το έργο του Gino Strada συνεχίστηκε και την ημέρα του θανάτου του. Χαρακτηριστικό του ανθρωπιστικού αποτυπώματός του η ανάρτηση της κόρης του Cecilia Strada, η οποία σήμερα ανακοίνωσε τον θάνατο του πατέρα της με τον πιο Emergency τρόπο κατά τη διάρκεια μιας θαλάσσιας διάσωσης:
«Φίλοι, όπως ίσως έχετε δει, ο πατέρας μου έφυγε. Δεν μπορώ να απαντήσω στα πολλά σας μηνύματα που βλέπω να έρχονται, γιατί βρίσκομαι στη μέση της θάλασσας και μόλις κάναμε μια διάσωση.
Δεν ήμουν μαζί του, αλλά ΟΚ … ήμουν εδώ με (την αποστολή) ResQ – People saving people σώζοντας ζωές. Αυτό μου έμαθαν ο πατέρας και η μητέρα μου.
Σας αγκαλιάζω όλους, δυνατά, είμαι κοντά σας και θα μιλήσουμε όταν μπορέσουμε».
Ciao Gino! Ή όπως είπε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κ. David Sassoli «Αντίο Gino Strada, δάσκαλε ανθρωπιάς».
